شست تخصصی دوستداران میراث فرهنگی سراسر استان خوزستان به مناسبت هفته گردشگری امروز صبح (یكشنبه 11 مهر 89) در سالن همایش شورای شهر اهواز برگزار شد.
ه گزارش خبرنگار خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) از خوزستان رییس انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان در این نشست گفت: تخریب‌ها در حوزه میراث فرهنگی استان به ویژه از 2 هفته اخیر تاكنون در سطح وسیع‌تری در حال اتفاق افتادن هستند. متاسفانه این تخریب‌ها و حفاری‌های غیرمجاز تنها به آثار تاریخی خوزستان محدود نبوده و حتی میراث مذهبی استان را نیز قرار گرفته است.

سعید محمدپور بیان كرد: گردشگری استان خوزستان در حوزه‌های مختلف آن شامل مذهبی، جنگ، طبیعت و میراث فرهنگی بسیار ضعیف بوده و دارای مشكلات متعددی است. در حقیقت، ما شاهد وضعیت بسیار نامطلوبی در این زمینه هستیم و حتی می‌توان گفت كه روی خط بحران قرار گرفته‌ایم. 

وی افزود: تخریب‌های وسیع در حوزه میراث فرهنگی و حتی مذهبی و نیز نبود گردشگری جنگ از جمله مشكلات موجود در حوزه گردشگری خوزستان محسوب می‌شود. در حوزه گردشگری طبیعت در استان خوزستان به دلیل مشكلات عدیده آن اصلا بهتر است چیزی گفته نشود.

او خاطرنشان كرد: در حوزه فرهنگ‌سازی گردشگری متاسفانه با مشكلاتی جدی مواجه هستیم. در زیرساخت‌ها نیز كه از جمله آن می‌توان به قرار احداث 10 هتل در استان اشاره كرد كه چنین هتل‌هایی عملا و اصلا وجود خارجی ندارند. در صورتی كه اوضاع گردشگری خوزستان بخواهد با همین وضعیت فعلی پیش رود در آینده‌ای نه چندان دور واقعا سقوط خواهیم كرد. به همین خاطر، سعی می‌كنیم تشكیل این مجمع پایه اولیه برای اعمال فشار به مسؤولان مربوطه این حوزه برای فعالیت در این بخش و توسعه آن باشد.

رییس انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان اضافه كرد: ما می‌توانیم راهكارهای خوبی را در جهت حل معضلات موجود در گردشگری به مسؤولان ارایه بدهیم. سرتاسر استان خوزستان تاریخی و باستانی است. انجمن دوستداران همچنین درصدد تشكیل مجمعی از انجمن‌های سراسر استان تحت عنوان مجمع شورای هماهنگی میراث فرهنگی خوزستان است تا در این مجمع در خصوص مسایل و موضوعات میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی مذاكره و با ارایه راهكار مسؤولان را متوجه سقوط اخیر خوزستان در این زمینه كنیم.

محمدپور تصریح كرد: از جمله وظایف مجمع انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان حمایت از میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و تلاش در زمینه حمایت از این ارزش‌ها است. همچنین پیش نویس اساسنامه تشكیل شبكه استانی این مجمع نوشته شده است.

به گزارش خبرنگار این در بخش دیگری از این نشست مجتبی گهستونی، سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان، گفت: بخش عمده‌ای از اعتباراتی كه در زمینه گردشگری تاكنون هزینه شده به منظور جذب سرمایه، ایجاد انگیزه برای جذب گردشگر به استان و در نهایت بازسازی بافت تاریخی استان به منظور حفظ و احیای آن بوده است. مناطق بكر و ناشناخته فراوانی در خوزستان مشاهده می‌شود كه در صورت اشاره متوجه وجود مشكلات متعددی در هر كدام از این مناطق می‌شویم.

وی افزود: سازمان میراث فرهنگی خوزستان به جای این كه متولی شناسایی نقاط گردشگری در استان باشد به نماینده شهرداری در ساخت سرویس بهداشتی تبدیل شده به طوری كه اقدام به احداث سرویس بهداشتی در سطح وسیع می‌كند. این در حالی است كه استان با مشكلات متعددی در زمینه گردشگری مواجه شده كه از جمله آن می‌توان به نبود هیچ امكاناتی در روستای منگره اشاره كرد. همچنین به دلیل عدم فرهنگ‌سازی میراث فرهنگی در زمینه حضور گردشگری در مناطق مستعد همانند شیوند مردم به مقابله با گردشگران و جلوگیری از حضور آن‌ها در این روستا می‌كنند. لازم است مدیران نگرش خود را در زمینه گردشگری به منظور بهبود وضعیت آن تغییر دهند.

او خاطرنشان كرد: نبود امنیت برای حضور گردشگران در مكان‌های متعدد و جاذبه‌های منحصر به فرد از دیگر مشكلات استان در این زمینه است كه از جمله آن می‌توان به لزوم هماهنگی گردشگران با نیروی انتظامی و همراهی یك راهنما محلی در بازدید از آبشار شوی به دلیل افزایش چشم‌گیر راهزن‌ها در این مسیر و سرقت اموال گردشگران نام برد.

گهستونی عنوان كرد: در صورتی كه سازمان میراث فرهنگی برای مردم پاركینگ احداث می‌كند چرا باید فردی مشخص مدیریت آن را به دست گرفته و اقدام به گرفتن هزینه‌های گزاف از گردشگران در ازای پارك وسیله نقلیه در این فضا كند؟ همچنین مسیرهای ناهموار، تابلوهای گردشگری بسیار محدود و سایر موارد باعث سر در گم شدن گردشگری استان و در نهایت نامطلوب ساختن وضعیت آن شده است.

وی ادامه داد: بسیاری از گردشگران پس از یك بار ورود به استان خوزستان به دلیل مواجه شدن با مشكلات و سختی‌های متعدد دیگر رغبتی برای حضور مجدد در آن را ندارند. آژانس‌ها چه قدر توانسته‌اند در رفع این مشكل و به عنوان متولی برگزاری تورهای خوزستان‌گردی اقدام كنند و نسبت به معرفی بهتر جاذبه‌های آن تلاش كنند؟

سخنگوی انجمن دوستداران میراث فرهنگی خوزستان یادآور شد: در نتیجه حضور در همایش‌های مختلف و معرفی جاذبه‌های مختلف استان خوزستان و سایر استان‌ها متوجه علاقه‌مندی حضور گردشگران به استان می‌شویم اما به دلیل وجود مشكلات عدیده‌ در این زمینه پس از ورود با موانع و محدودیت‌های متعددی مواجه می‌شوند. ما از عملكرد ضعیف استان خوزستان در حوزه گردشگری رنج می‌بریم. بسیاری از گردشگران به دلیل ناشناخته بودن اماكن و جاذبه‌های گردشگری خوزستان از دیدن آن‌ها محروم می‌مانند.

در ادامه حشمت‌الله دهقان، نماینده انجمن دوستداران میراث فرهنگی رامهرمز، گفت: رامهرمز به دلیل داشتن شرایط جغرافیایی خاص تقریبا همانند ترمینالی‌است كه به شهرهای مختلف استان راه دارد. این شهرستان به دلیل داشتن كوه، جنگ و دشت حاصلخیز دارای موقعیت جغرافیایی و گردشگری بسیار مناسبی است اما در زمینه زیرساخت‌های گردشگری صفر است.

او خاطرنشان كرد: از جمله جاذبه‌های رامهرمز می‌توان به وجود 2 آبشار زیبای ابوالفارس، 2 غار و 2 جاذبه ژئوتوریسم منحصر به فرد همانند تشكو، چشمه تیرجوشان، چشمه‌های آب گوگرد و غیر اشاره كرد. سال گذشته غلام شجاعی، معاون گردشگری، و بهزاد امیری، معاون صنایع دستی وقت سازمان میراث استان، پس از بازدید نزدیك از این جاذبه‌ها وعده‌هایی در خصوص توسعه گردشگری و ایجاد زیرساخت‌ها در این شهرستان دادند كه تاكنون محقق نشده‌اند.

وی افزود: رامهرمز با داشتن حداقل 20 درصد جاذبه‌های گردشگری با تایید نظر كارشناسان مربوطه به عنوان منطقه نمونه گردشگری تاكنون موفق به داشتن حتی یك منطقه نمونه گردشگری نشده است اما سایر مناطق در شهرهای دیگر با داشتن حداقل جاذبه‌ها و كمتر از این شهرستان موفق به جذب امكاناتی در این زمینه و اختصاص مناطقی به عنوان منطقه نمونه گردشگری شده‌اند.

او یادآور شد: با وجود نامه‌نگاری و شكایات متعدد اعضای انجمن دوستداران میراث فرهنگی مبنی بر نبود هر گونه امكانات گردشگری در این شهرستان به نتیجه‌ای نرسیده‌ایم و هیچ گونه توجهی از سوی مسؤولان در خصوص ایجاد امكانات گردشگری در این شهرستان صورت نگرفته است.

به گزارش خبرنگار ایسنا از خوزستان امین ‌زاده‌درویشی، نماینده انجمن دوستداران میراث فرهنگی شوش، در این نشست اظهار داشت: در مقایسه با امكانات و جاذبه‌های گردشگری موجود در خوزستان، جذب گردشگر در آن بسیار پایین است. كمبودهای فراوانی در این زمینه در استان وجود دارد كه از جمله آن می‌توان به نبود زیرساخت‌ها و ملزومات همچون تابلوها، كاتالوگ و غیره اشاره كرد كه باید توسط دولت و با همكاری ما ایجاد شود.

وی توضیح داد: گردشگری كه وارد استان می‌شود به امكانات اولیه همچون مسیر رفت و آمد، اسكان، امنیت در اقامت و غیره نیاز دارد كه مجموعه این عوامل زیرساخت‌های گردشگری در استان را تشكیل می‌دهند. گردشگری ما در بحث تبلیغات نیز ضعیف است. چرا ایران و از جمله آن خوزستان تاكنون به درستی معرفی نشده است؟ در حقیقت، تمامی این عوامل زیرساخت‌های لازم در گردشگری را تشكیل می‌دهند.

او تصریح كرد: نباید تنها نگاه دولتی به زیرساخت‌های گردشگری داشت. بخش خصوصی نیز می‌تواند در این زمینه فعالیت كند. جذب سرمایه‌گذار و سرمایه‌گذاری هدفمند می‌تواند بخشی از كمبود زیرساختی را در استان جبران كند. از جمله معضلات بزرگ استان در زمینه گردشگری می‌توان به وجود گرمای هشت ماهه در آن اشاره كرد كه باعث افت بالای گردشگر در این فصل می‌شود. یا باید این هشت ماه گرما را از فهرست گردشگری آن جدا كرد و یا این كه جاذبه‌هایی برای استفاده از آن ایجاد و مانند سایر نقاط دنیا این گرما را به جاذبه‌ای برای جذب توریسم تبدیل كرد. از جاذبه‌های طبیعی زندگی عشایری هم می‌توان در پیشبرد این هدف استفاده كرد.

در بخش دیگری از این نشست یونس شفیعی نماینده انجمن دوستداران میراث فرهنگی باغملك توضیحات خود را چنین بیان كرد: از بعد آسیب‌شناسی سیات‌زدگی عامل اصلی كند شدن روند گردشگری در كشور به شمار می‌رود. بیشتر امور فرهنگی به طور ناخواسته با مسایل فرهنگی عجین شده‌اند. البته این نظر شخصی بنده است اما بسیاری از دوستان موافق آن می‌باشند. این در حالی است كه در بیشتر موارد شاهد كم‌كاری یا بی‌اعتنایی در زمینه گردشگری از سوی مسؤولان هستیم. چرا در خصوص پیشینه فرهنگی ما این چنین ناشناخته عمل می‌شود؟

وی افزود: متاسفانه هنوز به وحدت فكری نرسیده‌ایم. در كنار تمامی این شرایط اعمال سیاست‌گذاری‌ها در چند سال گذشته است كه به موضوع گردشگری با موضوع مذهبی و سیاحتی ما تعرض می‌شود و برخورد نكردن با آن شرایط را تشدید می‌كند.

شفیعی خاطرنشان كرد: NGOها مسؤول ضعف‌ها و نآشنایی‌ها با جاذبه‌های گردشگری استان نیستند زیرا انجمن‌ها از دل مردم خارج شده‌اند مردم هم چنین دغدغه‌هایی دارند. فرزندانشان هم دارای چنین نگرانی و دغدغه‌های شده‌اند. نیاز است آثار حفظ شوند. در خارج از كشور ایران را با چه شناسنامه‌ای می‌بینند؟ شناسنامه تاریخی ایران استان خوزستان و شهر شوش است.

اوا دامه داد:‌ نامه‌نگاری‌های متعددی در خصوص بهبود شرایط وضعیت گردشگری رامهرمز و از جمله آن جاده مال آقا مبنی بر نبود هیچ گونه امكانات صورت گرفته است. ما سازمان میراث فرهنگی استان را متولی اصلی این وضعیت می‌دانیم.

وی تصریح كرد: تاكنون هر كاری كه در زمینه تبلیغ برای اماكن مذهبی باغملك با برخورداری از 40 بقعه متبركه صورت گرفته توسط اعضای انجمن دوستداران و با هزینه شخصی آنان بوده است.

محمدحسین گل‌نشان، نماینده سازمان نوسازی و بهسازی دزفول، در این نشست تخصصی بیان كرد: دزفول جزو معدودترین شهرهایی است كه در خوزستان دارای 240 هكتار بافت آجری بوده و در تمام كشور شناخته شده است. همچنین بافت قدیم این شهرستان جزو 10 بافت برتر سازمان نوسازی و بهسازی در كشور شناخته شده است. متاسفانه فعالیت این سازمان به دلیل تشكیل نشدن به موقع آن دیر شروع شد اما با این حال به یك وحدت كلی در حفظ این بافت و گردشگری آن رسیده‌ایم.

وی افزود: این سازمان بر جاذبه‌های تاریخی متعددی در دزفول برای جذب گردشگر تكیه كرده است كه با توجه به اعتبارات قطره چكانی در حال حاضر ملاك كار را بر خانه‌های قدیمی بافت قرار داده‌ایم. در گام نخست سازمان نوسازی و بهسازی دزفول اقدام به بازسازی مخروبه و پس از آن شناخت زیرساخت‌ها و تغییر كاربری برخی مكان‌های مستعد همچون حمام كرناسیون و شاه ركن‌الدین و اجرای طرح ساحل‌سازی به منظور تغییر جذب هر چه بیشتر توریست كرده است.

او یادآور شد: همچنین احداث هتل‌های گردشگری در پارك خانواده و اجرایی ساختن طرح‌های كامل در علی كله از دیگر طرح‌های در دست اقدام این سازمان به شمار می‌رود. خوشبختانه این سازمان ارزش‌ها را شناخته و سعی در حركت مستمر در مسیر آن‌ها دارد. این در حالی است كه ما سال گذشته یك مثلث گردشگری با شهرهای شوشتر و شوش به منظور بهبود و توسعه وضعیت گردشگری در این سه شهرستان‌ تشكیل داده‌ایم.

گل‌نشان گفت: سازمان نوسازی و بهسازی دزفول به عنوان یك ارگان به تنهایی قادر به اطلاع‌رسانی به همه كشور در خصوص جاذبه‌های گردشگری این شهرستان نیست. بنابراین خواهان اطلاع‌رسانی و همكاری همه دوستان برای تبلیغ در خوزستان و جاذبه‌های آن و جذب هر چه بیشتر گردشگران در این زمینه هستیم. البته شهرداری دزفول نیز به این نتیجه رسیده است كه می‌تواند از طریق كار كردن بر زیرساخت‌ها و جاذبه‌های گردشگری برای این شهرستان در آمدزایی داشته باشد.

طهماسبی، نماینده گروه آسماری بختیاری، در ادامه این نشست اظهار داشت: متاسفانه از آثار تاریخی موجود در شهرستان‌های مختلف از جمله سر مسجد مسجدسلیمان و یا حضرت سلیمان هیچ حفاظتی صورت نمی‌گیرد.

او گفت: همچنین هیچ گونه معرفی از مناطق بكر موجود در استان از جمله شیمبار ، تاراز و یا حتی بردنشانده صورت نمی‌گیرد.

وی خاطرنشان كرد: میراث فرهنگی از بخش فرهنگمان است كه باید در خصوص زیر‌ساخت‌های آن و ایجاد آن‌ها كار كنیم. البته این موضوع نباید فراموش شود كه كار روی گویش‌ها در خصوص این مناطق نیز صورت نگرفته است.

فرهاد منجزی، عضو هیات مدیره بازارچه صنایع دستی، به نمایندگی از صنعتگران، در این جلسه گفت: افتخار ما عشایرنشین بودن استان‌مان است ولی همین مردم عشایر به دلیل نبود فرهنگ‌سازی سازمان میراث فرهنگی در خصوص حضور گردشگران در منطقه خواهان حفظ محیط و حریم خود در مقابل دیگران هستند. مسؤولان كارهای متعددی در زمینه گردشگری برای فرهنگ‌سازی و توسعه صنعت گردشگری در میان مردم عشایر و در نهایت حضور گردشگر و درآمدزایی در مناطق صنعت انجام بدهد.

منجزی ادامه داد: لازم است مسؤولان به مردم یاد بدهند كه ورود به حریم خصوصی شاید كمی سخت باشد اما می‌تواند صرف اقتصادی بالایی برای آن‌ها داشته باشد. همان طور كه در ابتدا حضور گردشگربا مخالفت مردم مال آقا همراه بود‌ اما در نهایت به منبع درآمدزایی برای آن‌ها تبدیل شده است. باید فرهنگ‌سازی شده و در خصوص جاذبه‌های گردشگری تبلیغات صورت بگیرد و معرفی شوند. ما در خوزستان چهار فصل را در نقاط مختلف آن داریم.

وی توضیح داد: باید از انواع مختلف گردشگری در استان حتی گردشگری خوراكی به نحو احسن برای جذب گردشگری استفاده كرد.

خسرو جعفری‌زاده، رییس نجمن ستاره‌شناسی اهواز، نیز در این نشست توضیح داد: ستاره‌شناسی می‌تواند در برگزاری تورهای گردشگری شبانه و همچنین جذب گردشگر در استان مؤثر باشد. تا جایی كه می‌توان باید با صدا و سیمای خوزستان در زمینه برگزاری برنامه‌های مختلف برای معرفی جاذبه‌ها برنامه‌ریزی و هماهنگی كرد. در فرودگاه اهواز به محض ورود گردشگر با تابلوی گردشگری استان مواجه می‌شود اما كسی نیست كه در خصوص این اماكن به او توضیحی بدهد و محل آن‌ها را نشان و اطلاع‌رسانی كند.

او افزود: شوشتر شهری است كه ثبت جهانی شده ولی زمانی كه وارد آن می‌شویم مكانی برای استقرار ندارد. مشكلات گفته می‌شود ولی برنامه‌ریزی در خصوص آن‌ها صورت نمی‌گیرد. این در حالی است كه مشكلات تنها شامل محل استقرار نبوده و وضعیت جاده‌های استان بسیار نامطلوب است و تا دل‌تان بخواهد در آن‌ها تصادفات ناگوار صورت می‌گیرد.

جعفر‌ی‌زاده تصریح كرد: باید خودمان مشكلات را دسته‌بندی كرده و در كارگروهی كارها را تقسیم كنیم. در این صورت امور خیلی بهتر پیش خواهد رفت. در این خصوص هر كمكی باشد بنده حاضر به انجام آن هستم. این در حالی است تاكنون از چهار خانه قدیمی شوشتر عكاسی كرده‌ و تحویل میراث فرهنگی داده‌ام اما با این حال اقدامی از سوی آن‌ها صورت نگرفته است.